Frédéric Bastiat - Krytyk socjalizmu

Do druku

Frédéric Bastiat – francuski ekonomista wolnorynkowy, filozof i polityk. Zasłynął z tego, iż krytykował poglądy socjalizmu za pomocą przemawiających do wyobraźni czytelnika prostych przykładów (por. metafora zbitej szyby oraz petycja producentów świec). Jest uważany za jednego z prekursorów austriackiej szkoły ekonomii.

Urodził się 30 czerwca 1801 w Bayonne,Claude Frédéric Bastiat był francuskim ekonomistą, legislatorem i pisarzem, który specjalizował się w dziedzinie prywatnej własności, wolnych rynków i ograniczonego rządu. Głównym przesłaniem płynącym z prac Bastiata jest stwierdzenie, że wolny rynek jest naturalnym źródłem „harmonii ekonomicznej” jednostek tak długo, jak rząd jest ograniczony do ochrony życia, wolności i własności obywateli, a więc ochrony przed kradzieżą lub agresją. Dla Bastiata przymus władzy był legitymizowany wyłącznie, jeśli służył „zapewnieniu nietykalności osobistej, wolności i praw własności i zaprowadzaniu tym samym sprawiedliwych rządów”.

Bastiat kładł nacisk na funkcję wolnego rynku polegającą na koordynacji produkcji, ponieważ na jego sposób myślenia wpłynęła część pism Adama Smitha i wielkiego francuskiego ekonomisty wolnorynkowego Jeana-Baptiste’a Saya oraz François Quesnaya, Destutta de Tracy’ego, Charlesa Comte’a, Richarda Cantillona (który urodził się w Irlandii i wyemigrował do Francji) i Anne Roberta Turgota. Ci francuscy ekonomiści, prekursorzy nowoczesnej szkoły austriackiej, opracowali jako pierwsi koncepcję rynku jako dynamicznego, rywalizacyjnego procesu, związanej z tym wolnorynkowej ewolucji pieniądza, a także teorii wartości subiektywnej, prawa malejącej użyteczności marginalnej i przychodów marginalnych, teorii marginalnej produktywności przy wycenie zasobów, oraz daremności kontroli cen i generalnego interwencjonizmu państwowego.

Frédéric zachorował na gruźlicę, prawdopodobnie podczas jednej z podróży po Francji. Choroba ta uniemożliwiła mu dalsze publiczne przemawianie. Przed samą śmiercią, 24 grudnia 1850 roku, zdążył się wyspowiadać i przyjąć sakramenty. Ostatnie jego słowa brzmiały: „Widzę, wierzę, czuję – jestem chrześcijaninem”.

Wybrane dzieła wydane w Polsce