Centrum im. Adama SmithaPierwszy Niezależny Instytut w Polsce od 16 września 1989 roku

JAK ROZUMIEM WOLNOŚĆ W GOSPODARCE?

Będę mówił o praktycznym wymiarze wolności. O wolności tu i teraz, w Polsce AD 2002. O tej wolności, która wiąże się z codziennym doświadczeniem większości Polaków.

1. Wolność w tym wypadku, wolność gospodarcza dzisiaj w Polsce, oznacza prawo do wykorzystywania swoich talentów i umiejętności w służbie społeczeństwa i dla innych ludzi. Oczywiście, wolności tak rozumianej w Polsce brakuje. Dowodem na to – bez wdawania się w statystyczną metodologię – są rzesze bezrobotnych, ludzi gotowych do pracy, poszukujących pracy i nie mogących jej znaleźć. Adam Smith pisał w „Bogactwie narodów”: Ponieważ własność, jaką dla każdego człowieka jest jego własna praca,

stanowi pierwotną podstawę wszelkiej innej własności, jest przez to najświętsza i nienaruszalna. Dziedzictwem biednego człowieka jest siła i zręczność jego rąk; przeszkadzać mu w tym, by używał tej siły i zręczności w sposób, jaki uzna za właściwy, nie przynosząc szkody bliźniemu, jest po prostu pogwałceniem owej najświętszej własności. Jest to jawne naruszenie słusznej swobody zarówno robotnika, jak i tych, którzy by mogli być skłonni go zatrudnić. Tak więc jak jednemu to naruszenie nie pozwala wykonywać pracy, jaką uważa za właściwą, tak przeszkadza innym zatrudniać tego, kogo uważają oni za odpowiedniego.

2. Jeśli bezrobocie tej skali pojawia się w takim kraju jak Polska, to jest ono wynikiem błędu w organizacji społeczeństwa – a nie, jak to się często przedstawia – nieuchronnym skutkiem obiektywnej konieczności, pochodnej zjawisk demograficznych, rozwoju technologicznego, wymiany międzynarodowej itp. Przeciwko deterministycznemu rozumieniu przyczyn bezrobocia wypowiada się stanowczo list społeczny Episkopatu Polski tej kwestii poświęcony.

3. Ograniczenie prawa do pracy wynika z regulacji administracyjnych z jednej strony i z mechanizmów ekonomicznych z drugiej. Regulacje administracyjne to między innymi stosowanie wymogów kwalifikacyjnych wykluczających z rynku tych wszystkich, którzy z rozmaitych powodów nie mogą im sprostać. Dotyczy to np. gospodarki nieruchomościami, usług turystycznych, usług w zakresie transportu czy prowadzenia aptek. W tym obszarze będą się mieścić wymagania dotyczące zasobów kapitałowych czy szczególnych wymagań technicznych odnoszących się do maszyn, urządzeń czy wyposażenia.

Mechanizmy ekonomiczne to w naszym przypadku przede wszystkim patologiczny system dochodów publicznych, nakładający na pracę obciążenia nie do udźwignięcia. Praca opodatkowana jest tutaj na wysokości 90 procent w odniesieniu do płacy netto. Bezpośrednie opodatkowanie pracy, na który składa się system składek, podatków i opłat, przynosi trzecią część wszystkich dochodów publicznych. Powiedzieć trzeba, że praca traktowana jest w Polsce jak najgorszy towar akcyzowy, jak alkohol czy papierosy. Jest to ciężar, którego unieść niepodobna. Jest to ciężar tym większy, im większy jest udział pracy w kosztach firmy. Największy jest więc w firmach małych, pozbawionych kapitału i dostępu do kapitału. Tym samym odbiera szanse nie tylko tym, którzy chcą się zatrudnić,

ale tym także, którzy gotowi byliby zatrudnić innych. Ofiarą tego straszliwego mechanizmu padają jednocześnie – praca i przedsiębiorczość.

4. Tymczasem to praca i przedsiębiorczość składają się na ten twórczy potencjał pozwalający społeczeństwom osiągać na polu gospodarczym niezwykłe, zapierające dech, sukcesy. Niemcy po wojnie, Japonia lat 60-tych, także Polska w ciągu pierwszych lat 90-tych – to przykłady szczególnie wymowne. Dzisiaj ten twórczy potencjał jest w Polsce w sposób zatrważający marnotrawiony. Nie sądzę, żeby było to czyimkolwiek zamiarem. To raczej skutek bezmyślności. Naszej bezmyślności.

Prawo do pracy - prawo do realizacji ludzkiego powołania - pozwala na pełne uczestnictwo jednostki w życiu społecznym; to praca właśnie nadaje jednostce społeczny wymiar. Prawo do pracy jest pierwszą i najważniejszą wolnością gospodarczą – wolnością biednych ludzi.

Krzysztof Dzierżawski, Centrum im. Adama Smitha

25 maja 2002

Reddit icon
Technorati icon
Yahoo! icon
e-mail icon
Twitter icon
Facebook icon
StumbleUpon icon
Del.icio.us icon
Digg icon
LinkedIn icon
MySpace icon
Newsvine icon
Pinterest icon
poniedziałek, 2020-06-01

KOSZTY WYCHOWANIA DZIECI 2020

Materiał z konferencji KOSZTY WYCHOWANIA DZIECI 2020

do pobrania na miejscu lub z tiny.pl/79q15

film: https://youtu.be/GoZre5PAANU ...

czwartek, 2019-06-06

8 CZERWCA DZIEŃ WOLNOŚCI PODATKOWEJ 2019

8 CZERWCA DZIEŃ WOLNOŚCI PODATKOWEJ 2019

INFORMACJA PRASOWA CENTRUM IM. ADAMA SMITHA, Warszawa, 6 czerwca 201 9

 

Centrum im. Adama Smitha oblicza Dzień wolności podatkowej w Polsce od 1994 roku. 

W 2019 roku ...

piątek, 2018-10-26

Informacja prasowa o stanie inicjatywy Centrum im. Adama Smitha w sprawie projektu ustawy dotyczącej podejmowania uchwał przez zgromadzenia wspólników przez Internet

W środę 10 października 2018 r. odbyło się spotkanie grupy roboczej złożonej z ekspertów Centrum im. Adama Smitha oraz przedstawicieli Kancelarii Prezydenta RP w sprawie projektu ustawy dotyczącego podejmowania uchwał przez zgromadzenia wspólników przez Internet.

Dyrektor Narodowej Rady Rozwoju, Samorządu i Inicjatyw Obywatelskich, Pan Paweł Janik wyraził podziękowanie...

niedziela, 2018-08-12

Mariusz Łuszczewski ekspertem ds. relacji indyjskich

Mariusz Łuszczewski decyzją zarządu Centrum jest nowym ekspertem ds. relacji indyjskich. Oficjalne wręczenie tytułu eksperta miało miejsce 8 sierpnia 2018 roku.

poniedziałek, 2020-06-01

KOSZTY WYCHOWANIA DZIECI 2020

Materiał z konferencji KOSZTY WYCHOWANIA DZIECI 2020

do pobrania na miejscu lub z tiny.pl/79q15

film: https://youtu.be/GoZre5PAANU ...

czwartek, 2019-06-06

8 CZERWCA DZIEŃ WOLNOŚCI PODATKOWEJ 2019

8 CZERWCA DZIEŃ WOLNOŚCI PODATKOWEJ 2019

INFORMACJA PRASOWA CENTRUM IM. ADAMA SMITHA, Warszawa, 6 czerwca 201 9

 

Centrum im. Adama Smitha oblicza Dzień wolności podatkowej w Polsce od 1994 roku. 

W 2019 roku ...