"Władza, która nie istnieje dla wolności, nie jest władzą, tylko przemocą."
Konferencja: Konsekwencje podwyżki vat dla kosztów wychowania dzieci
OPINIA CENTRUM IM. ADAMA SMITHA
KONSEKWENCJE PODWYŻKI VAT NA UBRANKA I BUCIKI DZIECIĘCE DLA KOSZTÓW WYCHOWANIA DZIECI W POLSCE.
POLSKA PREZYDENCJA W UE SZANSĄ NA POPRAWĘ JAKOŚCI ŻYCIA RODZIN
Eksperci Centrum im. Adama Smitha szacują koszt wychowania jednego dziecka w Polsce (do osiągnięcia dwudziestego roku życia) na 190 tys. zł, a dwójki dzieci na 322 tys. zł. Planowana podwyżka podatku VAT na artykuły dziecięce z 8 do 23% przyczyni się do wzrostu kosztów wychowania dzieci, szczególnie dla rodzin wielodzietnych i rodzin rolników.
Zgodnie z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 28 października 2010 roku Polska powinna zaprzestać stosowania stawki preferencyjnej podatku VAT na artykuły dziecięce i wprowadzić stawkę podstawową. Oznacza to wzrost podatku VAT o 15% na te artykuły.
Jednak – jak wynika z wyliczeń przeprowadzonych przez Centrum im. Adama Smitha - planowane podniesienie VAT na ubranka i buciki dziecięce z 8% do 23% zwiększy koszty utrzymania rodziny z trójką dzieci do momentu uzyskania przez nie dwudziestego roku życia o około 9000 zł (rocznie o 450 zł). Dla prawie 10 mln rodzin zmiana ta będzie oznaczać dodatkowy koszt rzędu 2,72 mld zł rocznie.
Podwyżka uderzy przede wszystkim w rodziny wielodzietne, które powinny być szczególnie chronione. Ponadto zmiana ta byłaby szczególnie niekorzystna dla rodzin polskich rolników, którym wzrostu cen artykułów dla dzieci nie zrekompensuje żadna ulga w podatku dochodowym.
Wydaje się, że zbliżający się okres prezydencji Polski w Unii Europejskiej, mógłby być szansą przeprowadzenia zmian polegających na wpisaniu na stałe artykułów dziecięcych na listę towarów objętych preferencyjną stawką podatku VAT.
Tym bardziej, że już teraz wskaźniki ubóstwa polskich dzieci są wysokie - według danych Komisji Europejskiej Polska przoduje w tym niechlubnym rankingu: eposśtrsóeddwsezsyts.t”kich państw członkowskich UE w Polsce najwięcej (29%) dzieci żyje w biedzie, a w sumie co piaty Polak, żyje poniżej progu ubóstwa.
Niewątpliwie przyczynia się to do niskiego poziomu dzietności w Polsce. Chociaż posiadanie dzieci nie jest wyłącznie skutkiem ekonomicznych kalkulacji, to obawy potencjalnych rodziców o bezpieczeństwo ekonomiczne rodziny i jej poziom życia negatywnie wpływają na decyzje posiadaniu i o liczbie dzieci. Niskim poziom dzietności polskich rodzin jest w znacznej mierze skutkiem obaw przed wysokimi kosztami posiadania dzieci.
To właśnie głównie ze względu na niekorzystne zjawiska demograficzne w niektórych krajach członkowskich stawka VAT na produkty dziecięce wynosi 0% (przykładowo w Wielkiej Brytanii) lub 3% (jak Luksemburgu 3%) i rządy tych państw utrzymują ja pomimo nacisku instytucji unijnych.