"Z jedynego systemu nie wydobędziemy się długo: ze słonecznego."
Projekt obywatelskiej ustawy "O likwidacji bezrobocia i naprawie finansów publicznych"
W Centrum im. Adama Smitha nad rozwiązaniami podatkowymi zaczęliśmy pracować od samego początku naszego istnienia. Przejawem naszej pracy było zainaugurowanie w 1994 roku z inicjatywy Krzysztofa Dzierżawskiego "Dnia wolności podatkowej". Przez kilkanaście lat podejmowaliśmy różne działania związane z podatkami: od koncepcji tzw. podatku liniowego po protest przeciwko wprowadzeniu deklaracji majątkowych. Najważniejszą jednak inicjatywą było opracowanie całościowego rozwiązania podatkowego. Nasze analizy (rządowe także) wskazywały, że główną przyczyną bezrobocia w Polsce jest wysokie opodatkowanie pracy. Ponownie z inicjatywy Krzysztofa Dzierżawskiego, głównego eksperta Centrum, powstał zespół, który pod jego kierunkiem przygotował projekt obywatelskiej ustawy "O likwidacji bezrobocia i naprawie finansów publicznych" (2004).
Przedstawiamy wybrane dokumenty dotyczące zmiany systemu podatkowego według Centrum im. Adama Smitha.
MANIFEST PODATKOWY
„Podatki mają konsekwencje” – przestrzegaliśmy przed trzema laty, wskazując na ogromne podatkowe i parapodatkowe obciążenia pracy jako źródła wzrostu bezrobocia i załamania wzrostu gospodarczego kraju.
Dziś bezrobocie zbliża się w Polsce do granicy 20 procent, a gospodarka pogrąża się w stagnacji.
Nie można dłużej czekać. Obniżenie kosztów pracy wymaga jednak gruntownej przebudowy całego systemu dochodów publicznych. Trzeba spojrzeć prawdzie w oczy: nie jest to kwestia obniżenia stawek tego lub owego podatku o drugorzędnym czy nawet trzeciorzędnym znaczeniu. Stoimy przed koniecznością zbudowania systemu całkiem nowego, wolnego od dzisiejszych patologii. Systemu prostego i przejrzystego; systemu pozwalającego w pełni wykorzystać polskie szanse.
Punktem wyjścia tej inicjatywy jest założenie, że nie ingerujemy w politycznie wielce skomplikowaną sferę wydatków sektora publicznego. Pozostawiamy je na dzisiejszym wysokim poziomie, ale oznacza to przecież, że tym większą wagę będzie miał sposób pozyskiwania dochodów potrzebnych do sfinansowania tych wydatków. Zajmiemy się więc jedynie „technologią podatkową” - w przekonaniu, że racje praktyczne łatwiej będzie uzgodnić, niż interesy polityczne.
A zatem:
Centrum im. Adama Smitha zwraca się z propozycją opracowania nowego systemu dochodów publicznych. Kierujemy ją przede wszystkim do osób odpowiedzialnych za stan państwa: do rządu, do zorganizowanych sił politycznych, związków zawodowych i organizacji pracodawców. Centrum im. Adama Smitha dysponuje zespołem specjalistów i analizami niezbędnymi do wypracowania sprawiedliwych i korzystnych dla gospodarki rozwiązań. Liczymy, że do końca września wszyscy, którzy uznają to przedsięwzięcie za ważne złożą deklaracje współuczestnictwa.
Niezależnie od tego jak duże uzyskamy z tej strony poparcie, Centrum im. Adama Smitha opracuje projekty ustaw, ich uzasadnienie oraz prognozę skutków społecznych i gospodarczych. Dokumenty te zaprezentujemy publicznie z okazji Dnia Wolności Podatkowej w 2003 roku.
W dalszej kolejności podejmiemy kroki w celu złożenia projektów ustaw do Sejmu w trybie obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej. Powołany zostanie komitet, który po zebraniu 100 tysięcy podpisów obywateli, złoży ustawy na ręce marszałka Sejmu.
Podstawowe elementy Ustawy o Likwidacji Bezrobocia i Naprawie Finansów Publicznych Centrum im. Adama Smitha
luty 2004
Założenia podstawowe:
- Dochody publiczne w nowym systemie są nie mniejsze niż dotychczas.
- Nowy system jest zgodny z prawodawstwem Unii Europejskiej.
Likwidowane podatki:
- wszystkie składki na ubezpieczenia społeczne (ZUS)
- składki na Fundusz Pracy, PFRON i FGŚP;
- podatki PIT (od dochodu osób fizycznych) i CIT (od dochodu firm)
Nowe podatki:
- 25% od wynagrodzeń (odprowadza pracodawca ryczałtem od funduszu płac)
- 1% wartości wszystkich przychodów (dla płatników VAT)
- 0,2% miesięcznie od kapitału własnego (dla płatników VAT)
- 700 zł ryczałtu miesięcznego dla osób pracujących na własny rachunek; firmy te nie prowadzą prawie żadnej (!) księgowości.
UWAGA: O tym czy firma taka jest płatnikiem VAT na zasadach ogólnych decyduje ona sama!
Podatek VAT: Generalnie jedna stawka na wszystkie towary i usługi na początku na poziomie około 20%.
Podatkowe uwłaszczenie samorządów:
W koncepcji Smitha samorządy terytorialne dysponują dochodami z podatków adresowanych tylko do nich i równoważących ich dzisiejsze dochody własne oraz subwencje i dotacje państwowe. Tym samym o przeznaczeniu dochodów decydują całkowicie suwerennie. Dochody powiatów i województw samorządowych stanowią ustalony odpis od dochodów gmin składających się na powiat i województwo.
Rolnicy: Płacą podatki wg dotychczasowych zasad.
Podstawowe zalety nowego systemu:
- Podatek od kosztów pracy spada z 85% do 25%, podatek odprowadza pracodawca, pracownik nie składa żadnych rozliczeń podatkowych.
- Dla państwa liczba podmiotów podatkowych zmniejsza się z kilkunastu mln. do ca. 3 mln. Radykalne zmniejszenie kosztów pobierania podatków.
- Zamiana CIT na 1% od przychodu radykalnie zmniejsza koszty rachunkowości w firmach i koszty poboru podatków.
- Zmniejszenie podatkowych i administracyjnych obciążeń firm powoduje powstawanie nowych miejsc pracy. Spadek poziomu bezrobocia do 4% w ciągu trzech lat.
- Atrakcyjne zasady podatkowe powodują napływ do Polski zagranicznych inwestycji.
List Prof. Andrzeja Bliklego i Romana Kluski
Szanowni Państwo,
Centrum im. Adama Smitha wystąpiło z projektem Ustawy o likwidacji bezrobocia i naprawie finansów publicznych, która ma zostać wprowadzona pod obrady Parlamentu RP w trybie inicjatywy obywatelskiej. Wymaga to zebrania co najmniej 100 000 podpisów. Ponieważ inicjatywa i związany z nią Komitet zostały zarejestrowane przez Marszałka Sejmu RP w dniu 1 marca b.r. wymagane podpisy należy zebrać do dnia 28 maja b.r., co oznacza, że średnio dziennie należy zbierać ponad 1000 podpisów.
Akcję zbierania podpisów prowadzą Centrum im. Adama Smitha i Fundacja Odpowiedzialność Obywatelska. Dla naszej akcji pozyskaliśmy już wiele środowisk zarówno społecznych, jak i politycznych. Mamy koordynatorów regionalnych i środowiskowych. W najbliższych dniach zostanie uruchomiona strona internetowa www.ustawa.org. Obecnie informacje na temat inicjatywy można znaleźć na stronie www.odpowiedzialnosc.org.
Pomimo istniejącej już infrastruktury, apelujemy o włączenie się w akcje zbierania podpisów. W tym celu wraz z niniejszym listem pozwalamy sobie wysłać Państwu trzy dokumenty:
1.DokumentyPodstawowe.pdf - formularz zbierania podpisów, Regulamin Zbierania Podpisów, Synteza Projektu Ustawy, Komentarz do Projektu Ustawy
2.Ustawa CAS.pdf - projekt ustawy w wersji złożonej w Sejmie,
3.Uzasadnienie CAS.pdf - uzasadnienie do projektu w wersji złożonej w Sejmie
Tymi dokumentami powinna dysponować każda osoba zbierająca podpisy. Karty z zebranymi podpisami prosimy nadsyłać na jeden z dwóch następujących adresów:
Centrum im. Adama Smitha, ul. Bednarska 16, 00-321 Warszawa lub
Fundacja Odpowiedzialność Obywatelska, ul. Smolna 18 lok.3, 00-375 Warszawa
Wszelkie zapytania prosimy kierować na dowolny z ww. adresów lub też na dowolny z następujących telefonów i adresów internetowych:
Centrum im. Adama Smitha: +22-828.47.07 [email protected]
Fundacja Odp. Obywatelska: +22-826.31.71 [email protected]
Im więcej zbierzemy podpisów, tym lepszą pozycję będzie miał nasz projekt w trakcie debaty parlamentarnej. Połączmy siły, bo szanse uratowania polskiej gospodarki maleją z dnia na dzień.
Warszawa dnia 12 marca 2004
Prof. Andrzej Jacek Blikle
pełnomocnik Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej na Rzecz Projektu Ustawy o Likwidacji Bezrobocia i Naprawie Finansów Publicznych
Roman Kluska
członek Honorowego Komitetu Obywatelskiego wspierającego Projekt Ustawy o Likwidacji Bezrobocia i Naprawie Finansów Publicznych